7 Luật mới ban hành năm 2019, có hiệu lực thi hành năm 2019 và 2020.
Sau đây là 7 Luật mới ban hành năm trong năm 2019, có hiệu lực thi hành trong năm 2019 và 2020. Trong đó có 06 Luật ban hành mới thay thế cho các Luật cũ và 01 Luật sửa đổi bổ sung một số điều của các Luật hiện hành. (Tham khảo: 11 Bộ Luật, Luật mới ban hành có hiệu lực năm 2020, 2021)Các Luật mới ban hành
- Luật Quản lý thuế: Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14 gồm 17 chương, 152 điều đã được Quốc hội Khóa XIV thông qua, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2020 bao quát hết tất cả những nội dung từ những vấn đề chung về quản lý thuế, đến quy định về trách nhiệm của những cơ quan tổ chức trong quản lý thuế, cũng như quy định tất cả các khâu trong quá trình thực hiện nghĩa vụ thuế của người nộp thuế và các công việc liên quan đến quản lý của cơ quan thuế. So với Luật Quản lý thuế hiện hành, Luật Quản lý thuế 2019 đã bổ sung thêm 3 chương mới (Chương II Nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm của cơ quan, tổ chức và các nhân trong quản lý thuế; Chương X Áp dụng hoá đơn, chứng từ điện tử và Chương XII Tổ chức kinh doanh dịch vụ làm thủ tục về thuế, làm thủ tục hải quan) và nhiều nội dung được sửa đổi, bổ sung.
- Luật thi hành án hình sự: Luật Thi hành án hình sự năm 2019 đã được Quốc hội khóa XIV, kỳ họp thứ 7 thông qua và chính thức có hiệu lực từ ngày 01/01/2020, thay thế cho Luật Thi hành án hình sự năm 2010. Luật Thi hành án hình sự năm 2019 gồm 16 chương, 207 điều, sửa đổi, bổ sung các quy định liên quan đến thực hiện các chế độ của phạm nhân theo hướng cụ thể, nhân đạo, bảo đảm tốt nhất quyền con người trong quá trình chấp hành án. Luật Thi hành án hình sự 2019 quy định nguyên tắc, trình tự, thủ tục, tổ chức, nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan, người có thẩm quyền trong thi hành bản án; quyết định về hình phạt tù, tử hình, cảnh cáo, cải tạo không giam giữ, cấm cư trú, quản chế, trục xuất, tước một số quyền công dân, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định, án treo, tha tù trước thời hạn có điều kiện, hình phạt đình chỉ hoạt động có thời hạn, đình chỉ hoạt động vĩnh viễn, cấm kinh doanh, cấm hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định, cấm huy động vốn, biện pháp tư pháp; quyền, nghĩa vụ của người, pháp nhân thương mại chấp hành án hình sự, biện pháp tư pháp; trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan trong thi hành án hình sự, biện pháp tư pháp. Bên cạnh đó, Luật có các quy định cụ thể về: hệ thống tổ chức thi hành án hình sự; nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan quản lý thi hành án hình sự thuộc Bộ Công an; nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan quản lý thi hành án hình sự thuộc Bộ Quốc phòng; nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan thi hành án hình sự công an cấp tỉnh; chế độ lao động của phạm nhân; tổ chức lao động cho phạm nhân; chế độ ăn, ở đối với phạm nhân; tha tù trước thời hạn có điều kiện…
- Luật đầu tư công: Luật Đầu tư công 2019 được thông qua tại Kỳ họp thứ 7 Quốc hội khoá XIV, có hiệu lực thi hành từ ngày 1 tháng 1 năm 2020. Luật gồm 6 chương, 101 điều với một số điểm mới như: quy định thống nhất quy trình phê duyệt chủ trương đầu tư, quyết định đầu tư các dự án không phân biệt nguồn vốn trừ chương trình, dự án đầu tư sử dụng vốn vay ODA và vốn vay ưu đãi của các nhà tài trợ nước ngoài; phân cấp cho Hội đồng nhân dân được quyết định chủ trương đầu tư dự án nhóm A, B, C sử dụng vốn ngân sách địa phương, bao gồm vốn bổ sung có mục tiêu từ ngân sách cấp trên; thông báo tổng mức vốn đầu tư công dự kiến của các Bộ, cơ quan trung ương và địa phương vào năm thứ tư của kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn trước...Một trong những điểm nổi bật của Luật Đầu tư công sửa đổi chính là khắc phục được vướng mắc lớn nhất về đầu tư công trước đây, đó là vấn đề vốn có trước hay dự án có trước. Trước đây, muốn quyết định chủ trương đầu tư của một dự án, cần phải xác định được nguồn vốn và khả năng cân đối vốn. Tuy nhiên, muốn xác định được nguồn vốn và khả năng cân đối vốn phải căn cứ vào dự án. Như vậy là đã tạo một vòng lặp luẩn quẩn và không có giải pháp để xử lý. Luật Đầu tư công sửa đổi đã đề xuất phương án phải có dự kiến kế hoạch nguồn vốn và khả năng cân đối vốn trước, để từ đó, có căn cứ pháp lý về nguồn vốn để các bộ, cơ quan, địa phương triển khai các thủ tục phê duyệt chủ trương đầu tư dự án. Một điểm đáng lưu ý nữa là Luật đã được sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện trình tự, thủ tục, phân cấp thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư dự án đầu tư công. Phân cấp triệt để quy trình thẩm định nguồn vốn và khả năng cân đối vốn, trở thành một nội dung của thẩm định báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư, do các bộ, cơ quan trung ương và địa phương thẩm định (trừ chương trình, dự án thuộc thẩm quyền quyết định của Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ) trên cơ sở tổng số vốn kế hoạch trung hạn của đơn vị mình được cấp có thẩm quyền phân bổ.
- Luật Kiến trúc: Ngày 13/6/2019, Quốc hội chính thức thông qua Luật Kiến trúc 2019. Đây là một trong những luật mới được đánh giá là thiết thực và bắt kịp với thế giới. Luật Kiến trúc 2019 và Luật này sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 01/7/2020. Luật gồm 5 chương với 41 điều, quy định về quản lý kiến trúc, hành nghề kiến trúc, quyền hạn, trách nhiệm và nghĩa vụ của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong hoạt động kiến trúc. Một nội dung quan trọng của Luật là nguyên tắc hoạt động kiến trúc được quy định: Phù hợp với định hướng phát triển kiến trúc Việt Nam, quy hoạch đô thị, quy hoạch nông thôn; đáp ứng nhu cầu phát triển bền vững kinh tế – xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, bảo vệ môi trường, sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên, thích ứng với biến đổi khí hậu và phòng, chống thiên tai; bảo tồn, kế thừa, phát huy các giá trị kiến trúc truyền thống, tiếp thu chọn lọc tinh hoa kiến trúc thế giới.
- Luật Giáo dục: Luật Giáo dục số 43/2019/QH14 được Quốc hội khóa XIV thông qua ngày 14/6. Luật này có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2020. Ngoài quy định chung về chính sách giáo dục và hệ thống giáo dục quốc dân, Luật Giáo dục 2019 còn có nhiều nội dung đáng chú ý khác liên quan đến giáo viên. Luật Giáo dục năm 2019 (gồm 9 chương, 115 điều), thay thế Luật Giáo dục năm 2005 và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục năm 2009. So với quy định của Luật Giáo dục hiện hành, Luật Giáo dục có những điểm mới như: làm rõ tính liên thông, phân luồng, hướng nghiệp trong giáo dục; luật hóa chủ trương đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông; bổ sung loại trường tư thục không vì lợi nhuận và việc chuyển đổi loại hình trường trường tư thục sang trường tư thục hoạt động không vì lợi nhuận; quy định cụ thể vị trí, chức năng, thành phần hội đồng trường; quy định nâng trình độ chuẩn được đào tạo của giáo viên mầm non, tiểu học, trung học cơ sở và giảng viên đại học; quy định chính sách hỗ trợ tiền đóng học phí và chi phí sinh hoạt đối với học sinh, sinh viên sư phạm; quy định chính sách về học phí đối với học sinh diện phổ cập; quy định về đầu tư và tài chính cho giáo dục....
- Luật phòng, chống tác hại của rượu, bia: Một trong 07 Luật vừa được Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 7 là Luật Phòng, chống tác hại của rượu bia 2019. Đây cũng là một trong những luật chứa những quy định tác động mạnh tới đông đảo người dân. Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia gồm 7 chương với 36 điều, chính thức được áp dụng từ ngày 01/01/2020. Luật Phòng chống tác hại của rượu, bia quy định các biện pháp giảm mức tiêu thụ rượu, bia; quản lý việc cung cấp rượu, bia và biện pháp giảm tác hại của rượu, bia; điều kiện bảo đảm cho hoạt động phòng, chống tác hại của rượu, bia…
Luật quản lý thuế 2019 bổ sung thêm việc áp dụng đối với các khoản thu khác thuộc ngân sách nhà nước không do cơ quan quản lý thuế quản lý thu. Luật mới đã bổ sung thêm quyền cho người nộp thuế như: người nộp thuế không bị xử lý vi phạm về thuế, không tính tiền chậm nộp đối với trường hợp do người nộp thuế thực hiện theo văn bản hướng dẫn và quyết định xử lý của cơ quan thuế, cơ quan nhà nước có thẩm quyền liên quan đến nội dung xác định nghĩa vụ thuế của người nộp thuế. Luật mới cũng quy định, trong trường hợp khi cơ quan thuế, cơ quan có thẩm quyền đã công bố quyết định thanh tra, kiểm tra thuế tại trụ sở của người nộp thuế thì người nộp thuế vẫn được khai bổ sung hồ sơ khai thuế và bị xử phạt vi phạm hành chính về thuế theo quy định. Luật Quản lý thuế cũng bổ sung quy định thời hạn nộp hồ sơ thuế, chứng từ nộp thuế điện tử trong trường hợp gặp sự cố kỹ thuật; thời hạn nộp hồ sơ khai thuế khoán; thời hạn được khai bổ sung; thời hạn nộp thuế, tính tiền chậm nộp đối với số thuế phải nộp tăng thêm qua khai bổ sung nhằm đảm bảo thống nhất, rõ ràng, minh bạch giữa người nộp thuế và cơ quan thuế.
Các Luật sửa đổi, bổ sung
- Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật kinh doanh bảo hiểm, Luật sở hữu trí tuệ: Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm, Luật sở hữu trí tuệ được Quốc hội khóa XIV thông qua tại kỳ họp thứ 7 ngày 14/6/2019. Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm, Luật Sở hữu trí tuệ có hiệu lực từ ngày 01/11/2019 trừ một số trường hợp quy định về sở hữu trí tuệ tại Luật này. Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm, Luật Sở hữu trí tuệ được ban hành nhằm sửa đổi, bổ sung Luật Kinh doanh bảo hiểm về dịch vụ phụ trợ bảo hiểm (bổ sung các nội dung chính sách quy định việc cung cấp, sử dụng dịch vụ phụ trợ bảo hiểm và quản lý, giám sát đối với dịch vụ phụ trợ bảo hiểm tại thị trường Việt Nam) và một số vấn đề của Luật Sở hữu trí tuệ (sáng chế, chỉ dẫn địa lý, nhãn hiệu; bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ...)
Ý KIẾN