Bài viết sau sẽ hướng dẫn chi tiết thủ tục đăng ký nhập hộ khẩu, đăng ký thường trú cho con mới sinh bằng cả 2 hình thức nộp trực tiếp và nộp online, có video kèm theo.
I. Nhập khẩu cho con là gì?
II. Thủ tục nhập khẩu cho con cần những giấy tờ gì?
Bước 1: Người đi đăng ký thường trú nhập khẩu cho trẻ (có thể là cha, mẹ hoặc đại diện hộ gia đình, ông, bà, người nuôi dưỡng chăm sóc, người thân thích của trẻ) chuẩn bị những giấy tờ sau:
Trong một số trường hợp, có thể sử dụng các loại giấy tờ, tài liệu chứng minh quan hệ cha, mẹ, con gồm:
- Quyết định về việc nuôi con nuôi của UBND tỉnh, thành phố (khi nhập khẩu con nuôi vào nhà bố mẹ nuôi)
- Quyết định công nhận việc nhận cha, mẹ, con của UBND xã, phường (khi nhập khẩu cho con ngoài giá thú, cha mẹ không đăng ký kết hôn)
- Quyết định của Tòa án, Kết luận giám định của tổ chức giám định về quan hệ cha, mẹ với con (nhập khẩu cho con sau khi có kết luận giám định ADN...)
2. Bản chính sổ hộ khẩu (nếu còn lưu giữ)
Lưu ý:
Bước 2: Nộp các giấy tờ, mẫu khai nói trên tại Công an phường, xã, thị trấn nơi cư trú chung của bố, mẹ hoặc nơi cư trú của bố hoặc nơi cư trú của mẹ (trong trường hợp bố mẹ không có cùng nơi cư trú)
Lưu ý:
III. Thủ tục nhập khẩu cho con online
IV. Một số trường hợp cụ thể về nhập khẩu cho con
- Sau khi có giấy đăng ký khai sinh thì nên đi làm thủ tục nhập khẩu luôn, hoặc có thể kết hợp làm thủ tục liên thông đăng ký khai sinh, nhập khẩu và cấp thẻ bảo hiểm y tế trong một lần tại UBND xã phường luôn cho tiện. Tham khảo thủ tục chi tiết: TẠI ĐÂY
- Trong trường hợp cha mẹ không có cùng nơi thường trú thì trẻ được nhập khẩu theo nơi thường xuyên chung sống với bố hoặc mẹ. Trường hợp không xác định được nơi thường xuyên chung sống thì nơi thường trú của trẻ do cha, mẹ thỏa thuận.
- Trẻ em, người chưa thành niên (dưới 18 tuổi) có thể được nhập khẩu vào nơi khác với hộ khẩu của cha, mẹ nếu được cha, mẹ đồng ý bằng văn bản hoặc cha mẹ ghi ý kiến đồng ý vào tờ khai thay đổi thông tin cư trú (ví dụ: nhập khẩu vào nhà bố mẹ nuôi) hoặc trường hợp luật có quy định.- Trẻ em được nhập khẩu mà không cần cha, mẹ phải có đăng ký kết hôn.
- Nếu sau khi đăng ký khai sinh, giấy khai sinh của trẻ theo họ mẹ thì khi nhập khẩu trong dữ liệu quốc gia về cư trú cũng ghi tên trẻ theo họ mẹ.
V. Giải đáp một số trường hợp cụ thể
1. Nhập khẩu cho con mà công an xã, phường yêu cầu phải cung cấp giấy tờ nhà (như giấy chứng nhận sở hữu nhà ở, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, giấy xác nhận nhà ở...) có đúng không?
Trả lời
Khoản 2 Điều 20 Luật cư trú 2020 quy định về điều kiện đăng ký thường trú như sau:
Công dân được đăng ký thường trú tại chỗ ở hợp pháp không thuộc quyền sở hữu của mình khi được chủ hộ và chủ sở hữu chỗ ở hợp pháp đó đồng ý trong các trường hợp sau đây:
- Vợ về ở với chồng; chồng về ở với vợ; con về ở với cha, mẹ; cha, mẹ về ở với con;
- Người cao tuổi về ở với anh ruột, chị ruột, em ruột, cháu ruột; người khuyết tật đặc biệt nặng, người khuyết tật nặng, người không có khả năng lao động, người bị bệnh tâm thần hoặc bệnh khác làm mất khả năng nhận thức, khả năng điều khiển hành vi về ở với ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột, bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột, cháu ruột, người giám hộ;
- Người chưa thành niên được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý hoặc không còn cha, mẹ về ở với cụ nội, cụ ngoại, ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột, bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; người chưa thành niên về ở với người giám hộ.
Khoản 3 Điều 20 Luật cư trú 2020 quy định: Trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này, công dân được đăng ký thường trú tại chỗ ở hợp pháp do thuê, mượn, ở nhờ khi đáp ứng các điều kiện sau đây:
Căn cứ vào quy định trên, nếu nhập khẩu con về ở với cha, mẹ thì không cần phải cung cấp giấy tờ liên quan đến nhà đất (để bảo đảm điều kiện diện tích nhà ở tối thiếu cho người nhập khẩu).
2. Tôi sinh con vào tháng 11/2022, sau khi sinh con tôi mới chỉ đi khai sinh cho con mà chưa làm thủ tục nhập hộ khẩu. Hiện nay, tôi muốn làm thủ tục nhập hộ khẩu cho con, Bộ Công an cho tôi hỏi, theo quy định trường hợp của tôi có bị phạt tiền vì nhập hộ khẩu cho con muộn hay không? Tôi sẽ phải làm những thủ tục gì để nhập hộ khẩu cho con?
Trả lời
Điều 12 Luật Cư trú năm 2020 quy định nơi cư trú của người chưa thành niên như sau:
Khoản 6 Điều 19 Luật Cư trú quy định: khi đủ điều kiện thì phải làm thủ tục đăng ký thường trú.
Mặt khác tại khoản 1 và khoản 3 Điều 5 Luật Trẻ em có quy định: “Bảo đảm để trẻ em thực hiện được đầy đủ quyền và bổn phận của mình” và “Bảo đảm lợi ích tốt nhất của trẻ em trong các quyết định liên quan đến trẻ em”, do vậy đăng ký thường trú vừa là quyền vừa là trách nhiệm của mỗi công dân, nên khi trẻ em được sinh ra, để đảm bảo quyền lợi hợp pháp của trẻ em, người có trách nhiệm nên thực hiện đăng ký thường trú sớm cho trẻ em.
Do đó, mặc dù pháp luật không quy định thời hạn bắt buộc trẻ em phải đăng ký thường trú sau khi đăng ký khai sinh, nhưng khi trẻ em đã có đủ điều kiện để đăng ký thường trú mà không thực hiện thì cha, mẹ có thể bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi "Không thực hiện đúng quy định về đăng ký thường trú", với mức phạt tiền từ 500.000 đến 1.000.000 đồng (quy định tại Điểm a Khoản 1 Điều 9 Nghị định 144/2021/NĐ-CP). Tức là cha mẹ của trẻ không bị xử phạt về hành vi nhập khẩu trễ hạn mà có thể bị xử phạt về hành vi không nhập khẩu cho con khi con đã có đủ điều kiện.
Khác với trước đây, theo quy định tại khoản 3 Điều 7 Nghị định 31/2014/NĐ-CP (đã hết hiệu lực), trong thời hạn 60 ngày, kể từ ngày trẻ làm giấy khai sinh, phải làm thủ tục đăng ký thường trú, nếu không sẽ bị xử phạt. Tức là nếu để quá hạn mới đi làm thủ tục nhập khẩu cho con (nhập khẩu trễ hạn) thì sẽ bị phạt.
1.1. Hồ sơ được quy định tại khoản 2 Điều 21 Luật Cư trú, gồm:
- Tờ khai thay đổi thông tin cư trú, trong đó ghi rõ ý kiến đồng ý cho đăng ký thường trú của chủ hộ, chủ sở hữu chỗ ở hợp pháp hoặc người được ủy quyền, trừ trường hợp đã có ý kiến đồng ý bằng văn bản;
- Giấy tờ, tài liệu chứng minh quan hệ nhân thân với chủ hộ, thành viên hộ gia đình, trừ trường hợp đã có thông tin thể hiện quan hệ này trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Cơ sở dữ liệu về cư trú.
3. Nếu mẹ sinh con mà không có đăng kí kết hôn thì có được nhập khẩu không? thủ tục nhập hộ khẩu cho con sơ sinh như thế nào?
Trả lời:
Khoản 8 Điều Luật cư trú quy định: "Trường hợp người đăng ký thường trú là người chưa thành niên thì trong tờ khai thay đổi thông tin cư trú phải ghi rõ ý kiến đồng ý của cha, mẹ hoặc người giám hộ, trừ trường hợp đã có ý kiến đồng ý bằng văn bản."
4. Trong thời hạn bao lâu kể từ khi trẻ em được sinh ra thì cha mẹ phải làm thủ tục đăng ký thường trú cho con mình?
Trả lời
5. Trường hợp nhập khẩu cho con theo hộ khẩu của người thân (cô ruột, ông bà nội)
Trong trường hợp cần đăng ký thường trú cho con theo hộ của người thân mà không phải là theo hộ của cha, mẹ. Tham khảo câu trả lời tại bài viết sau:
Ý KIẾN