Thông tư 09/2006/TT-BCA-C11 hướng dẫn thực hiện Nghị định 67/2005/NĐ-CP thi hành một số điều của Pháp lệnh giám định tư pháp trong lực lượng Công an nhân dân
BỘ CÔNG AN
|
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc |
Số:
09/2006/TT-BCA-C11
|
Hà Nội,
ngày 22 tháng 8 năm 2006
|
THÔNG TƯ
HƯỚNG DẪN THỰC
HIỆN MỘT SỐ QUY ĐỊNH CỦA NGHỊ ĐỊNH SỐ 67/2005/NĐ-CP NGÀY 19/5/2005 CỦA CHÍNH
PHỦ QUY ĐỊNH CHI TIẾT THI HÀNH MỘT SỐ ĐIỀU CỦA PHÁP LỆNH GIÁM ĐỊNH TƯ PHÁP
TRONG LỰC LƯỢNG CÔNG AN NHÂN DÂN
Ngày 19/5/2005,
Chính phủ ban hành Nghị định số 67/2005/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số
điều của Pháp lệnh giám định tư pháp (sau đây viết gọn là Nghị định số 67).
Để thực hiện thống nhất những quy định trong Nghị định này, Bộ Công an hướng
dẫn như sau:
I. CHỨC NĂNG, NHIỆM VỤ, CÁC CHUYÊN NGÀNH GIÁM
ĐỊNH KỸ THUẬT HÌNH SỰ VÀ PHÁP Y CÔNG AN NHÂN DÂN
1. Chức năng,
nhiệm vụ của tổ chức giám định kỹ thuật hình sự và pháp y Công an nhân dân
Giám định tư pháp
trong lực lượng Công an nhân dân bao gồm giám định kỹ thuật hình sự và pháp y.
Giám định kỹ thuật
hình sự và pháp y trong lực lượng Công an nhân dân là những lĩnh vực giám định
tư pháp của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, đồng thời là biện pháp
khoa học - kỹ thuật, nghiệp vụ của ngành Công an. Căn cứ vào quy định của pháp
luật hiện hành và trên cơ sở ứng dụng những thành tựu của khoa học, kỹ thuật và
công nghệ, giám định kỹ thuật hình sự và pháp y có nhiệm vụ phát hiện, thu thập
và giám định dấu vết, mẫu vật, tài liệu, đưa ra kết luận chuyên môn về những
vấn đề có liên quan đến các vụ án hình sự, hành chính, vụ việc dân sự theo
trưng cầu của cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng nhằm phục vụ
giải quyết các vụ án và vụ việc dân sự.
Chức năng, nhiệm vụ
của tổ chức giám định kỹ thuật hình sự và pháp y trong lực lượng Công an nhân
dân được thực hiện theo các điều 10, 13 và 14 của Nghị định số 67.
2. Giám định kỹ
thuật hình sự Công an nhân dân
Giám định kỹ thuật
hình Công an nhân dân gồm các chuyên ngành sau đây:
- Giám định dấu vết
đường vân.
- Giám định dấu vết
cơ học.
- Giám định súng,
đạn.
- Giám định tài
liệu.
- Giám định ảnh.
- Giám định cháy,
nổ.
- Giám định kỹ
thuật.
- Giám định âm
thanh.
- Giám định sinh
học.
- Giám định hóa học.
3. Giám định
pháp y Công an nhân dân
Giám định pháp y
Công an nhân dân không phân theo chuyên ngành.
II. GIÁM ĐỊNH VIÊN KỸ THUẬT HÌNH SỰ VÀ PHÁP Y
CÔNG AN NHÂN DÂN
1. Tiêu chuẩn
giám định viên kỹ thuật hình sự và pháp y
Giám định viên kỹ
thuật hình sự và pháp y trong lực lượng Công an nhân dân là sĩ quan nghiệp vụ
có đủ điều kiện và tiêu chuẩn theo quy định của Pháp lệnh giám định tư pháp,
Nghị định số 67 và hướng dẫn tại Thông tư này, được bổ nhiệm theo quyết định
của Bộ trưởng Bộ Công an hoặc quyết định của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.
a) Tiêu chuẩn chung
Người được bổ nhiệm
giám định viên kỹ thuật hình sự và pháp y trong lực lượng Công an nhân dân,
ngoài tiêu chuẩn quy định tại khoản 1 Điều 1 của Nghị định số 67 còn phải có đủ
những tiêu chuẩn chung sau đây:
- Có trình độ
chuyên môn từ đại học trở lên phù hợp với chuyên ngành giám định.
- Tốt nghiệp các
trường Công an. Nếu học các trường ngoài ngành Công an thì phải được bồi dưỡng
nghiệp vụ tại các trường Công an theo quy định của Bộ Công an.
- Được bồi dưỡng
nghiệp vụ giám định theo đúng chuyên ngành tại Viện Khoa học hình sự hoặc các
cơ quan Khoa học hình sự ở nước ngoài.
- Có thời gian giúp
việc giám định viên từ 5 năm trở lên.
- Có cấp bậc hàm sĩ
quan nghiệp vụ từ thượng úy trở lên.
- Có khả năng tổ
chức và thực hiện công tác giám định độc lập.
b) Tiêu chuẩn cụ thể
Người được bổ nhiệm
giám định viên kỹ thuật hình sự và pháp y trong lực lượng Công an nhân dân,
ngoài tiêu chuẩn chung được quy định tại điểm a của mục này còn phải có các
tiêu chuẩn cụ thể sau đây:
- Giám định viên
dấu vết đường vân: có bằng tốt nghiệp đại học các trường Công an chuyên ngành
kỹ thuật hình sự hoặc điều tra tội phạm hoặc có bằng tốt nghiệp đại học một
trong các ngành: luật, tin học.
- Giám định viên
dấu vết cơ học: có bằng tốt nghiệp đại học các trường Công an chuyên ngành kỹ
thuật hình sự hoặc điều tra tội phạm hoặc có bằng tốt nghiệp đại học một trong
những ngành: cơ khí, chế tạo máy, động lực, cơ điện.
- Giám định viên
súng, đạn: có bằng tốt nghiệp đại học các trường Công an chuyên ngành kỹ thuật
hình sự hoặc điều tra tội phạm hoặc có bằng tốt nghiệp đại học một trong những
ngành: quân khí, cơ khí, chế tạo máy.
- Giám định viên
tài liệu: có bằng tốt nghiệp đại học các trường Công an chuyên ngành kỹ thuật
hình sự hoặc điều tra tội phạm hoặc có bằng tốt nghiệp đại học một trong những
ngành: luật, ngoại ngữ, tin học, hóa phân tích, công nghệ in.
- Giám định viên
ảnh: có bằng tốt nghiệp đại học các trường Công an chuyên ngành kỹ thuật hình
sự hoặc điều tra tội phạm hoặc có bằng tốt nghiệp đại học một trong những
ngành: mỹ thuật, mỹ thuật công nghiệp, tin học, nhiếp ảnh, điện ảnh.
- Giám định viên
cháy, nổ: có bằng tốt nghiệp đại học một trong những ngành: hóa, điện, phòng
cháy chữa cháy, sĩ quan công binh.
- Giám định viên kỹ
thuật: có bằng tốt nghiệp đại học một trong những ngành: cơ khí, điện, tự động
hóa, động lực, thủy lực, xây dựng, kiến trúc, hàng hải, tin học.
- Giám định viên âm
thanh: có bằng tốt nghiệp đại học một trong những ngành: ngôn ngữ, tin học, vật
lý, điện tử, ngoại ngữ.
- Giám định viên
sinh học: có bằng tốt nghiệp đại học về sinh học hoặc y khoa.
- Giám định viên
hóa học: có bằng tốt nghiệp đại học một trong những ngành: hóa học, dược học,
địa chất, địa lý.
- Giám định viên
pháp y: có bằng tốt nghiệp đại học y khoa.
2. Trình tự, thủ
tục, hồ sơ bổ nhiệm giám định viên kỹ thuật hình sự và pháp y
a) Trình tự, thủ
tục bổ nhiệm
- Đối với người
đang công tác tại Viện Khoa học hình sự: Viện Khoa học hình sự chủ trì phối hợp
với Cục Chính trị Cảnh sát và Cục Tham mưu Cảnh sát lập hồ báo cáo Tổng cục
trưởng Tổng cục Cảnh sát xét, đề nghị Bộ trưởng Bộ Công an bổ nhiệm giám định
viên kỹ thuật hình sự và pháp y Công an nhân dân.
- Đối với người
đang công tác tại Công an cấp tỉnh: Giám đốc Công an cấp tỉnh phối hợp với Giám
đốc Sở Tư pháp lựa chọn những cán bộ có đủ điều kiện, tiêu chuẩn, lập hồ sơ đề
nghị Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh bổ nhiệm giám định viên kỹ thuật hình sự
và pháp y Công an nhân dân.
b) Hồ sơ bổ nhiệm
giám định viên kỹ thuật hình sự và pháp y gồm:
- Văn bản đề nghị
của Viện trưởng Viện Khoa học hình sự (ở Bộ) hoặc của Giám đốc Công an cấp tỉnh
nơi quản lý người được đề nghị bổ nhiệm, có nhận xét về thời gian giúp việc cho
giám định viên của người được đề nghị bổ nhiệm giám định viên; kèm theo 3 ảnh
màu chân dung kích thước 4cm x 6cm.
- Lý lịch trích
ngang của người được đề nghị bổ nhiệm giám định viên.
- Bản sao bằng tốt
nghiệp chuyên môn được đào tạo.
- Bản sao chứng chỉ
đã được bồi dưỡng nghiệp vụ giám định kỹ thuật hình sự, giám định pháp y tại
Viện Khoa học hình sự hoặc tại các cơ quan Khoa học hình sự ở nước ngoài.
- Bản sao chứng chỉ
bồi dưỡng nghiệp vụ Công an nhân dân đối với cán bộ tuyển dụng từ các trường
đại học ngoài ngành Công an.
- Bản sao quyết
định phong cấp bậc hàm sĩ quan nghiệp vụ Cảnh sát nhân dân hoặc An ninh nhân
dân.
- Văn bản của Tổng
cục trưởng Tổng cục Cảnh sát đề nghị Bộ trưởng Bộ Công an ra quyết định bổ
nhiệm giám định viên hoặc văn bản của Giám đốc Sở Tư pháp đề nghị Chủ tịch Ủy
ban nhân dân cấp tỉnh ra quyết định bổ nhiệm giám định viên cho người có đủ
điều kiện.
3. Miễn nhiệm
giám định viên kỹ thuật hình sự và pháp y
Việc miễn nhiệm
giám định viên kỹ thuật hình sự và pháp y trong lực lượng Công an nhân dân thực
hiện theo quy định tại Điều 4 của Nghị định số 67. Cụ thể như sau:
a) Miễn nhiệm giám
định viên kỹ thuật hình sự và pháp y trong lực lượng Công an nhân dân khi giám
định viên thuộc một trong những trường hợp sau:
- Không đủ tiêu
chuẩn quy định tại mục 1 phần II của Thông tư này.
- Theo các điểm b,
c, d khoản 2 Điều 9 của Pháp lệnh giám định tư pháp.
- Không thể đảm
nhiệm công việc giám định vì lý do chính đáng khác.
b) Hồ sơ miễn nhiệm
giám định viên kỹ thuật hình sự và pháp y gồm:
- Văn bản của Tổng
cục trưởng Tổng cục Cảnh sát đề nghị Bộ trưởng Bộ Công an ra quyết định miễn
nhiệm giám định viên hoặc văn bản của Giám đốc Sở Tư pháp đề nghị Chủ tịch Ủy
ban nhân dân cấp tỉnh ra quyết định miễn nhiệm giám định viên.
- Các văn bản, giấy
tờ chứng minh giám định viên thuộc một trong những trường hợp quy định tại điểm
a của mục này.
4. Xử lý vi phạm
- Giám định viên kỹ
thuật hình sự, giám định viên pháp y trong lực lượng Công an nhân dân hoặc cá
nhân khác vi phạm quy định của Thông tư này thì tùy theo tính chất, mức độ và
đối tượng vi phạm mà bị xử lý kỷ luật, bị xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu
trách nhiệm hình sự.
- Tổ chức vi phạm
quy định của Thông tư này thì bị xử phạt hành chính.
III. HOẠT ĐỘNG GIÁM ĐỊNH
1. Tiếp nhận
trưng cầu, yêu cầu và đối tượng giám định
- Các cơ quan giám
định kỹ thuật hình sự và pháp y trong lực lượng Công an nhân dân phải tiếp nhận
các trưng cầu giám định của cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng,
yêu cầu giám định của các đơn vị nghiệp vụ trong lực lượng Công an nhân dân,
các yêu cầu giám định của các cơ quan, tổ chức và cá nhân theo quy định của
pháp luật để thực hiện giám định. Đối với các trưng cầu và yêu cầu vượt quá khả
năng hoặc không được thực hiện giám định theo quy định tại Điều 37 của Pháp
lệnh giám định tư pháp thì phải từ chối giám định.
- Trưng cầu, yêu
cầu và đối tượng giám định có thể được gửi qua đường giao liên của Bộ Công an,
qua đường bưu điện hoặc giao, nhận trực tiếp. Trường hợp gửi qua giao liên hoặc
qua bưu điện, khi giao, nhận phải có đại diện lãnh đạo chuyên môn và 01 giám
định viên mở niêm phong. Việc giao, nhận trực tiếp được tiến hành tại cơ quan
giám định; nghiêm cấm việc giao, nhận ngoài trụ sở cơ quan giám định.
Việc giao, nhận
trưng cầu, yêu cầu giám định và đối tượng giám định phải lập biên bản theo mẫu
quy định. Chỉ nhận văn bản trưng cầu, yêu cầu giám định hợp lệ (đúng đối
tượng trưng cầu, yêu cầu và đúng đối tượng được trưng cầu, yêu cầu). Biên
bản giao, nhận đối tượng giám định được lập theo quy định tại khoản 1 Điều 29
của Pháp lệnh giám định tư pháp.
- Đối với những đối
tượng cần giám định và mẫu so sánh có niêm phong thì trước khi mở phải kiểm tra
kỹ niêm phong. Nếu phát hiện niêm phong bị rách hoặc có dấu hiệu bị thay đổi
thì phải báo cáo lãnh đạo trực tiếp để xin ý kiến chỉ đạo; ý kiến chỉ đạo phải
được ghi vào biên bản mở niêm phong. Từng bước sử dụng túi niêm phong công nghệ
cao để bảo quản đối tượng giám định.
- Đối với trưng
cầu, yêu cầu giám định không hợp lệ, cơ quan giám định phải có văn bản trả lại
cơ quan hoặc người trưng cầu, yêu cầu và nêu rõ lý do.
2. Phân cấp giám
định
a) Viện Khoa học
hình sự là cơ quan giám định cao nhất của ngành Công an tiến hành giám định tất
cả các chuyên ngành giám định kỹ thuật hình sự và giám định pháp y quy định tại
mục 2 phần I của Thông tư này.
Phòng Kỹ thuật hình
sự Công an cấp tỉnh tiến hành giám định các chuyên ngành giám định kỹ thuật
hình sự và giám định pháp y do Viện trưởng Viện Khoa học hình sự quy định trên
cơ sở giám định viên hiện có và phương tiện kỹ thuật, cơ sở vật chất được trang
bị.
b) Đối với các
trưng cầu, yêu cầu vượt quá khả năng chuyên môn thì giám định viên phải từ chối
giám định và có trách nhiệm hướng dẫn cơ quan hoặc người trưng cầu, yêu cầu làm
thủ tục trưng cầu hoặc yêu cầu cơ quan giám định phù hợp.
3. Thực hiện
giám định
- Đối với Viện Khoa
học hình sự, sau khi nhận trưng cầu, yêu cầu giám định, văn thư của Viện giao
cho văn thư của Phòng hoặc Trung tâm thuộc lĩnh vực cần giám định. Văn thư của
Phòng, Trung tâm báo cáo lãnh đạo trực tiếp để phân công giám định viên thực
hiện giám định. Đối với Phòng Kỹ thuật hình sự Công an cấp tỉnh, sau khi nhận trưng
cầu, yêu cầu giám định, văn thư của Phòng báo cáo lãnh đạo Phòng để phân công
giám định viên thực hiện giám định.
- Các cơ quan giám
định chỉ thực hiện giám định khi được trưng cầu hoặc yêu cầu giám định từ các
cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền theo quy định của pháp luật.
- Giám định viên
chỉ thực hiện giám định khi được lãnh đạo trực tiếp phân công, trừ trường hợp
trưng cầu đích danh giám định viên. Trong trường hợp trưng cầu đích danh, giám
định viên được trưng cầu phải báo cáo lãnh đạo trực tiếp quản lý mình trước khi
thực hiện giám định.
- Việc tiến hành
giám định phải thực hiện theo đúng quy trình giám định và tuân theo quy chuẩn
chuyên môn đã được ban hành.
4. Kết luận giám
định
Kết luận giám định
phải được lập thành văn bản theo mẫu thống nhất của Bộ Công an quy định. Kết
luận giám định được lập thành hai bản: một bản trả lời cơ quan, tổ chức, cá
nhân đã trưng cầu hoặc yêu cầu giám định và một bản lưu hồ sơ theo quy định.
5. Giám định lại
và Hội đồng giám định
Giám định lại phải
do người khác thực hiện. Trường hợp giám định lại lần thứ hai thì do Hội đồng
giám định bao gồm các giám định viên công tác tại Viện Khoa học hình sự thực
hiện. Viện trưởng Viện Khoa học hình sự đề xuất danh sách Hội đồng giám định
trình lãnh đạo Bộ ký quyết định. Việc thành lập Hội đồng và hoạt động của Hội
đồng giám định thực hiện theo Điều 19 của Nghị định số 67.
6. Hồ sơ giám
định
Việc bảo quản, lưu
trữ hồ sơ giám định phải được thực hiện theo đúng chế độ bảo quản, lưu trữ hồ
sơ nghiệp vụ do Bộ trưởng Bộ Công an ban hành. Các phân viện, phòng, trung tâm
thuộc Viện Khoa học hình sự lưu trữ và quản lý hồ sơ giám định trong thời hạn 5
năm, sau đó chuyển giao cho Cục Hồ sơ nghiệp vụ Cảnh sát quản lý theo quy định.
Các phòng Kỹ thuật hình sự Công an cấp tỉnh lưu trữ và bảo quản hồ sơ giám định
trong thời hạn 5 năm, sau đó chuyển giao cho Phòng hồ sơ nghiệp vụ Công an cấp
tỉnh lưu trữ và bảo quản theo quy định.
Việc sao lại hồ sơ
giám định phải được sử đồng ý của lãnh đạo cơ quan trực tiếp giám định.
IV. PHÍ GIÁM ĐỊNH
- Phí giám định
thực hiện theo quy định của Bộ Tài chính.
- Lệ phí dịch vụ
giám định theo yêu cầu của cá nhân, tổ chức được thực hiện theo quy định tại
Điều 23 của Nghị định số 67.
V. TỔ CHỨC THỰC HIỆN
- Tổng cục Cảnh sát
có trách nhiệm hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện Thông tư này.
- Thông tư này có
hiệu lực thi hành sau 15 ngày, kể từ ngày đăng Công báo và thay thế cho Điều lệ
giám định kỹ thuật hình sự ban hành kèm theo Quyết định số 19/QĐ-BNV ngày
11/3/1987 của Bộ trưởng Bộ Nội vụ (nay là Bộ Công an).
Trong quá trình
thực hiện nếu có khó khăn, vướng mắc nảy sinh, đề nghị Công an các đơn vị, địa
phương báo cáo về Bộ Công an (qua Tổng cục Cảnh sát) để có hướng dẫn kịp
thời./.
BỘ TRƯỞNG
ĐẠI TƯỚNG Lê Hồng Anh |