Chuyển xếp lương mới giáo viên mầm non tiểu học phổ thông còn bất cập

Những vấn đề bất cập khi tiến hành chuyển xếp lương mới cho giáo viên mầm non, tiểu học, trung học phổ thông, trung học cơ sở.

Hiện nay, việc chuyển xếp lương cho giáo viên các cấp theo quy định tại Thông tư 01, 02, 03, 04/2021/TT-BGDĐT ngày 02/02/2021 của Bộ Giáo dục và Đào tạo về bổ nhiệm, xếp lương giáo viên có hiệu lực từ 20/3/2021 ở các địa phương gặp nhiều bất cập, vướng mắc, dẫn đến hầu hết các tỉnh, thành cho đến nay vẫn chưa thực hiện được chính sách này.

Bài viết sau đây sẽ tổng hợp những hạn chế, bất cập khiến cho việc chuyển xếp lương giáo viên mầm non, tiểu học, phổ thông theo Thông tư mới chậm triển khai.

1. Chưa có hướng dẫn xếp lương đối với trường hợp giáo viên xuống hạng bị giảm hệ số lương

Theo hướng dẫn tại các Thông tư trên, Giáo viên trung học cơ sở (GV THCS) đang giữ hạng I hiện nay có hệ số lương 4,0 – 6,38 không đáp ứng hạng I mới (ví dụ như chưa có bằng thạc sĩ) thì chuyển xuống hạng II có hệ số lương tương đương. Nếu là giáo viên Trung học phổ thông (GV THPT) thì cũng áp dụng cách chuyển xuống hạng tương tự như vậy.

Việc chuyển ngạch thay đổi chức danh nghề nghiệp tại các Thông tư trên đều quy định thực hiện việc xếp lương khi bổ nhiệm vào hạng chức danh nghề nghiệp thực hiện theo hướng dẫn tại khoản 1 Mục II Thông tư số 02/2007/TT-BNV ngày 25/5/2007 của Bộ Nội vụ hướng dẫn xếp lương khi nâng ngạch, chuyển ngạch, chuyển loại công chức, viên chức và theo quy định hiện hành của pháp luật. Cụ thể như sau: "Xếp lương khi nâng ngạch công chức, viên chức trong trường hợp chưa hưởng phụ cấp thâm niên vượt khung ở ngạch cũ thì căn cứ vào hệ số lương đang hưởng ở ngạch cũ để xếp vào hệ số lương bằng hoặc cao hơn gần nhất ở ngạch mới…" 

Tuy nhiên, trong Thông tư này không có nội dung hướng dẫn xếp lương đối với trường hợp giáo viên xuống hạng bị giảm hệ số lương.

Nghị định 115/2020/NĐ-CP ngày quy định về tuyển dụng, sử dụng và quản lý viên chức cũng không có quy định nào nói về việc xuống hạng mà bị giảm hệ số lương.

Do vậy, các trường hợp GV THCS hạng I cũ không đáp ứng cả tiêu chuẩn hạng II (Không có chứng chỉ chức danh nghề nghiệp GV THCS hạng II hoặc thiếu 1 số tiêu chuẩn của GV hạng II) hoặc GV THPT đang hưởng lương ở hạng I, II nếu không đáp ứng tiêu chuẩn của hạng I, II (ví dụ: không có trình độ thạc sĩ) thì việc chuyển xếp lương sẽ ra sao? có phải hạ bậc thành hạng III hay không thì không có hướng dẫn.

2. Chuyển xếp lương hạng II cũ sang hạng II mới ở GV tiểu học, THCS chưa hợp lý

Việc xếp lương từ hạng cũ sang hạng mới theo Thông tư 01, 02, 03, 04/2021/TT-BGDĐT được tóm tắt thành Bảng số 1 sau:

Hạng/ Hệ số lương hiện nay	Hạng/ Hệ số lương mới của GV MN	Hạng/ Hệ số lương mới của GV Tiểu học	Hạng/ Hệ số lương mới của GV THCS	Hạng/ Hệ số lương mới  của GV THPT
IV (1,86 – 4,06)	III (2,1 – 4,89)	III (2,34 - 4,98)		Chuyển hạng và hệ số lương tương đương III (2,34 - 4,98); II (4,0 – 6,38); I (4,4-6,78)
III (2,1- 4,89)	III (2,1 – 4,89)	III (2,34 - 4,98)	III (2,34 - 4,98)
II (2,34-4,98)	II (2,34-4,98)	II (4,0 – 6,38)	II (4,0 – 6,38)
I (4,0-6,38)		I (4,4-6,78)	I (4,4-6,78)

Theo bảng này thì chỉ có mức lương của GV THPT là không thay đổi, việc chuyển xếp lương mới tương đương với mức lương cũ. Giáo viên THPT hạng I, II mới nếu không đạt tiêu chuẩn thì chuyển “xuống hạng”, do đó mức lương của GV bậc trung học phổ thông chỉ có giảm không có tăng.

Đối với giáo viên mầm non (GV MN) thì việc chuyển gần như tương đương, tăng không đáng kể.

Đối với giáo viên bậc tiểu học, THCS thì từ hạng III cũ sang III mới, hạng I cũ sang hạng I mới cũng không tăng đáng kể hoặc giữ nguyên.

Giáo viên tiểu học, THCS từ hạng II cũ (hệ số lương 2,34 đến 4,89) khi chuyển xếp lương sang hạng II mới (hệ số lương 4,0 – 6,38) (theo hướng dẫn tại khoản 1 Mục II Thông tư 02/2007/TT-BNV ngày 25/5/2007) tóm tắt thành Bảng số 2 như sau:

Hệ số lương - Bậc lương (Hạng II cũ)	Hệ số lương - Bậc lương (Hạng II mới)
2,34 – 1
2,67 – 2	4,00 – 1
3,00 – 3	4,00 – 1
3,33 – 4	4,00 – 1
3,66 – 5	4,00 – 1
3,99 – 6	4,00 – 1
4,32 – 7	4,34 – 2
4,65 – 8	4,68 – 3
4,98 – 9	5,02 – 4
	5,36 – 5
	5,70 – 6
	6,04 – 7
	6,38 – 8

Theo như Bảng số 2 này, giáo viên trẻ cấp tiểu học, THCS (có hệ số lương từ 2,67 – 3,99) khi chuyển xếp lương từ hạng II cũ sang hạng II mới (đều chuyển thành hệ số lương 4,0) nên sẽ có mức tăng lương khá cao so với giáo viên có các bậc lương còn lại (do tăng hệ số lương), đặc biệt là so với các giáo viên công tác lâu năm (có hệ số trên 4,0).

Ví dụ: giáo viên hạng II cũ có hệ số lương 3,0 (công tác từ 7 năm) nếu chuyển sang hạng II mới ở bậc 1 có hệ số lương là 4,0 cao hơn so với nhiều giáo viên dạy dạy trên 20 năm.

Trong khi đó, một hiệu trưởng (đã tốt nghiệp đại học) đang là giáo viên hạng III có hệ số lương 3,65 thì chuyển sang hạng III mới có hệ số lương 3,66 thấp hơn giáo viên trên.

3. Chưa có hướng dẫn cụ thể việc chuyển xếp lương đối với giáo viên có bằng đại học từ 2012 hưởng lương trung cấp, cao đẳng đủ tiêu chuẩn nâng hạng

Nhiều giáo viên trong đó có hiệu trưởng, phó hiệu trưởng, tổ trưởng có bằng đại học từ 2012 đến nay là 10 năm nhưng chỉ hưởng lương trung cấp, cao đẳng (họ có đủ tiêu chuẩn, điều kiện để nâng hạng nhưng do các địa phương không tổ chức thi/xét thăng hạng nên chưa nâng hạng được). Đối với trường hợp này, khi chuyển xếp lương mới lại xếp ở bậc thấp nhất (mất 10 năm). Sau đó 9 năm nữa thì mới lên được hạng II, trong khi đã có đủ tiêu chuẩn hạng II rồi.

Ví dụ: GV tiểu học có bằng đại học năm 2012 nhưng hưởng lương trung cấp (hệ số lương hiện tại là 3,66 ở bậc 10) khi chuyển sang xếp lương mới sẽ thành hạng III (có hệ số lương 3,66, ở bậc 5), tức là hệ số lương như cũ không tăng và phải đợi sau 9 năm nữa mới có cơ hội thi hoặc xét thăng lên hạng II.

Do đó, cần có hướng dẫn cụ thể đối với trường hợp giáo viên đảm bảo đủ tiêu chuẩn, điều kiện chuyển xếp lương từ hạng III cũ sang hạng II mới (giống GVMN, tiểu học hạng IV cũ sang hạng III mới) thì được chuyển lên hạng II mới mà không cần phải đợi đến 9 năm sau.

4. Giao thực hiện việc chuyển xếp lương cho các địa phương là chưa phù hợp

Theo công văn số 971/BGDĐT-NGCBQLGD ngày 12/3/2021 của Bộ GT và ĐT về việc triển khai thực hiện mã số, tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp và bổ nhiệm, xếp lương viên chức giảng dạy trong các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông công lập thì các Sở Giáo dục và Đào tạo các tỉnh có trách nhiệm “Tham mưu với UBND tỉnh để phối hợp với Sở Nội vụ và UBND huyện/ thành phố xây dựng phương án triển khai thực hiện mã số, tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp và bổ nhiệm, xếp lương viên chức giảng dạy trong các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông công lập phù hợp với điều kiện thực tế, bảo đảm quyền lợi cho đội ngũ….”

Như vậy, 04 Thông tư quy định việc xếp lương chung cho giáo viên các cấp trên cả nước nhưng lại giao cho Sở Giáo dục và Đào tạo các địa phương xây dựng phương án xếp lương, dẫn đến mỗi địa phương có các phương án chuyển xếp lương khác nhau, thiếu thống nhất, đồng bộ.

Ví dụ:  Có địa phương yêu cầu việc thăng hạng thì phải đảm bảo 100% các yêu cầu của tiêu chuẩn (nếu không thì xếp xuống hạng), còn có địa phương khi thực hiện chuyển xếp lương thì thực hiện tương đương tức là cho chuyển xếp lương mà không cần đảm bảo các tiêu chuẩn, cho nợ các tiêu chuẩn, bổ sung sau.

Tóm lại, Bộ giáo dục đào tạo nên nhanh chóng có văn bản hướng dẫn khắc phục các vướng mắc, bất cập nói trên để thống nhất thực hiện cho các sở GD và ĐT trên cả nước./.

Minh Hùng (Tổng hợp)